Als je onze lieve vriendin Toos van Lith zegt dat je haar kunst mooi vindt, dan zegt ze steevast dat ze maar wat aanklooit. Goede reden om het werk dat we van haar hebben te laten lijsten en er een wand voor vrij te maken. Hoezo aanklooien?
Alice
Toos was een hartsvriendin van Noud’ zus Alice. Zoals dat gaat in het leven gingen ze na hun huwelijk beiden hun eigen weg en waren elkaar een klein beetje uit het oog verloren. Alice kreeg haar twee kinderen en moest toen van haar (katholieke onderwijs-) werkgever ophouden met werken. Tja. het verzuilde Nederland.
tekenjuf Toos
Toos werkte wel door. Als, zoals ze dat zelf noemt, ’tekenjuf’. Ook een dochter, dus er bleeft maar weinig tijd en energie over voor het vervolgen van haar eigen creatieve weg. Zegt Toos zelf. Toen kreeg Toos – het zal in de jaren 90 geweest zijn – een hersentumor. Ze werd geopereerd en kon niet meer werken. Haar operatie was redelijk succesvol. De tumor is weg en is tot op heden, zo’n twintig jaar later, niet teruggekomen Maar ze heeft wel wat schade opgelopen: een beschadigd gezichtsveld (haar rechterhelft ziet niks), ze is wat afasisch (er zitten nogal wat ‘dinges’ in haar zinnen) en haar kort geheugen is matig.
mooie dingen
Voor Toos van Lith mag dat de pret niet drukken. Ze heeft eindelijk tijd om te doen wat ze wil. En ze wil mooie dingen maken. In haar eigen woorden: aanklooien. Ze probeert allerlei technieken. Aquarel is wat ze het meeste doet, maar ze gebruikt ook olieverf, ze heeft sculpturen gemaakt in hout en in steen, en een ander geliefd medium noemt ze ‘kleien’ En daarmee maakt ze de meest schitterende dingen. Aanklooien? Echt niet. Chemisch etsen had ik nog niet genoemd, en ik mag ook het elektronisch tekenen niet vergeten. Op haar iPadje krabbelt ze wat en ineens is daar weer een prachtig kunstwerk.
de muur van Toos
We hebben in de loop van de tijd nogal wat dingen van Toos verzameld. Die nemen we dan ongelijist mee naar Madeira, want lijsten kunnen ze hier heel goed en voor een fractie van de belachelijke prijzen die ze daar in Nederland voor willen hebben. We hebben een wand vrijgemaakt voor Toos haar werk. Wat etsen en wat aquarellen en een olieverfje. We noemen de want ‘de muur van Toos’.
Maar daar blijft het niet bij. Als Toos de kans krijgt zet je me aan het ‘verven’ zoals ze dat zelf noemt. Ik heb absoluut niet haar talent, maar soms lukken de dingen aardig en er hangt er zelfs ééntje van mijn hand in de woonkamer.
Maar de muur van Toos is intussen al ietsje te klein gebleken, eer zijn een paar meer werken van haar aangekomen en die hebben ook een plaatsje gekregen. Naast de triptiek van Compaen, een litho van Karel Appel en meer eigentijdse kunst van behoorlijke kwaliteit hangt Toos hier prima. Want ook wij houden van mooie dingen en dat is naast de kunst terug te zien in de hele inrichting van het huis.
