Als gasten Rikie en Matthijs er zijn dan is ‘Sabor a Fado’ een vaste halte. En omdat we toch al moesten rijden leek het leuk om maar weer eens de Levada Dos Piornais, de levada in de stad die door de westelijke wijk São Martinho loopt, te wandelen. Bijzonder om in een urbaan gebied zoveel groen en bloemen te zien. Maar ja, dit is Madeira. We wandelen langs de stadslevada, slingeren door kleine straatjes naar zee en zien natuurlijk nog allerlei tuinen en tuintjes, van mooi tot kitsch. Met plenty idyllische plekjes.
hongerig
Maar het wandelen langs een levada in de stad of in de natuur maakt hongerig. De avond is daarom gereserveerd voor Sabor a Fado. Onze belevenissen – en het zijn er intussen veel – staan meestal meteen beschreven op Facebook. Veel andere mogelijkheden zijn er niet, want de eigenaresse wil – terecht – niet dat er ongecontroleerd allerlei geluids- en videoopnames de ronde gaan doen. Zelf zetten ze de leukste dingen op Facebook, en daar kan niet iedereen bij.
Met speciale toestemming vandaag een uitzondering: een video die met mijn telefoon is gemaakt – op verzoek van de eigenaresse – en die ik zelf van onderschriften heb voozien – mag erop. Het zijn natuurlijk geen geweldige opnamen, dat kan niet met een telefoon, maar een grote camera en een hoop noodzakelijk licht zou de atmosfeer meteen verpesten. Geen betrouwbare registratie dus, maar wel een goed idee van de sfeer en van de vaak fantastische stemmen en de uitzonderlijk getalenteerde gitarist . Er gebeurt altijd wel wat bijzonders. De oude schoonmoeder van de eigenaresse laat zich soms verleiden te zingen, een heel breekbaar oud mensje, maar ze mist geen syllabe. Haar schoondochter waakt zichtbaar over haar.
authentieke vorm
Het laat de Fado in de meest authentieke vorm zien, niet per se altijd grote Kunst, maar muziek van het volk zelf, met passie gebracht. Toegankelijk zoals dat alleen in een klein kroegje kan. De grote stemmen zingen in de grote zalen, mindere goden zorgen dat de Fado – intussen cultureel werelderfgoed – springlevend blijft. De grote verrassing bij Sabor a Fado is de jongste generatie. Een jonge man van 18 jaar, met een stem waar menig rijpere zanger jaloers op kan zijn. Onbedorven nog door de commercie. Toegankelijk, en met een pure en eerlijke presentatie die je soms door merg en been gaat.
Op mijn verzoek heeft hij een voor hem nieuwe fado ingestudeerd. ‘Sopra demais o Vento’. Waarvan de tekst is geschreven door niemand minder dan de Portugese dichter Fernando Pessoa. Hij zong hem voor ons en menigeen had tranen in de ogen. Prachtig. Ondanks de magere opnamen hoop ik dat jullie ervan kunnen genieten. Vooir wie nog naar Madeira gaat komen: Sabor a Fado is een must voor de liefhebber van de authentieke Fado.
Wat leuk! Eenmaal, in het kader van een chemieconferentie, heb ik in Lissabon een fado-optreden bijgewoond, onvergetelijk, ik meen zelfs van de grote fado-ster.
Maar naar Madeira gaan zit er voor Ida en mij echt niet (mme?) op.
Beste groeten en goede Pasen gewenst:
Hans Bouma