Sociale isolatie op Madeira: dichter bij elkaar!

Sociale isolatie is het snoepje van de week waar het gaat om maatregelen tegen de verspreiding van onze hedendaagse versie van de pest. De matrixborden boven de expreswegen zeggen ‘Fique em Casa’, blijf thuis. De politie partouilleert en kan je vragen waar je naartoe gaat, waar je woont, en zal je sommeren op te hoepelen also je ergens op een bankje zit uit te rusten. Wandelen mag nog, in de buurt van je huis en zonder derden, maar ergens gaan zitten niet. Alles is gericht op het minimaliseren van menselijk contact. Het lijkt te werken: Op Madeira waren er gisteren 21 gevallen van Corona, Ze maken het allemaal vrij goed, er ligt er maar één in het ziekenhuis en niemand op de intensive care. Een hele prestatie voor een eiland met beperkte middelen. Maar ere wie ere toekomt: Ronaldo, onze eilandberoemdheid, heeft aangeboden de de SESARAM te steunen, de gezondheidsdienst van Madeira. Ik weet dat veel voetbalfans hem niet moeten, maar zeg dat nooit hardop op Madeira, op het gevaar af dat je wordt gelyncht. Ronaldo heeft het eiland altijd geholpen als het nodig was. Hij doet veel investeringen en financiert in zijn eentje een compleet bejaardenhuis. Wij denken dat hij echt om Madeira en de bevolking van het eiland geeft. Hij is nu hier, omdat het voetbal in Italië en in heel Europa stilligt, met zijn moeder, die herstellende is van een beroerte, en zijn vriendin en zijn kinderen, en brengt, net als wij alemaal, zijn tijd door in sociale isolatie.

sociale isolatie, is het wat het lijkt?

Dus ja, er is ons gezegd dat we thuis moeten blijven. De meeste mensen doen dit uit zichzelf. Degenen die het proberen te negeren worden snel gecorrigeerd, nog steeds heel beleefd, door de politie. Voor veel mensen ligt dan al snel de eenzaamheid op de loer, vooral voor degenen die alleen wonen. Maar zelfs als je met een partner woont, is het idee om zonder sociale contacten door het leven te moeten behoorlijk ontmoedigend. De grap gaat al rond dat er na dit alles een geboortegolf komt. En een golf van echtscheidingen. Maar nu de eerste week van onze vrijwillige quarantaine op zijn eind loopt, merk ik een dat ik enorm veel meer contact onderhoud via sociale media. Ik ontvang meer e-mails, ik heb meer Facebook en Whatsapp chats dan ooit tevoren. Ik betrap me erop dat ik op het internet op zoek ga naar oude vrienden, door de tijd uit elkaar gedreven, niet expres, maar onbewust en langzaam maar zeker. Ik heb er een paar teruggevonden. Dankzij het gratis bellen via WhatsApp of Facebook Chat heb ik na jaren weer met een paar oude vrienden gesproken. Het contact bleek in een mum van tijd weer hersteld. Onder de huidige omstandigheden is het nergens voor nodig om het informatiegat van jaren in te vullen. We vragen alleen maar ‘hoe gaat het nu met je?’ en de rest gaat vanzelf, alsof de tijd heeft stilgestaan sinds we elkaar voor het laatst hebben gesproken. Iedereen snapt meteen dat slaan van de brug tussen toen en nu gewoon een doel op zich is. De sociale isolatie, die van ons gevraagd wordt, is de grootste katalysator voor hernieuwd contact. Wie had dat kunnen denken?

Sociale media: vloek of zegen?

Vloek of zegen? Voor het antwoord hoef je niet helderziend te zijn. Ik heb een aantal vrienden die zich altijd verre gehouden hebben van alle sociale media. Meestal was dit om privacyredenen. Soms waren die terecht, als leraar zit je er niet op te wachten dat je leerlingen de details van je privéleven te weten te komen. Soms heeft die hekel aan sociale media een beetje paranoïde achtergrond. Ik herinner me een discussie met een kennis van ons, zelf een zware gebruiker van Facebook en andere media, die ons steeds maar doorzaagde over zijn angst: ‘Ze zien alles wat je doet en schrijft’. Het was gewoon een complottheorie: ‘ze’ zijn anoniem maar heel machtig, een ‘big brother is watching you’- angst leek de man in zijn greep te hebben. Maar ja, hij ging wel gewoon door met zijn Facebook, dus ik zei: ‘Wat kan mij het schelen als ze zien wat ik op Facebook zet.’. Hij weer: “Maar ze kunnen alles zien. Ik: ‘En? Hij: ‘maar het is gevaarlijk’. Ik: ‘waarom ga je er dan mee door?’ Stilte. Dus ik ben opgehouden me er druk over te maken. Als ze van mijn vakantiefoto’s willen genieten, dan moeten ze dat vooral doen. Ik hoop ik dat ze ze leuk vinden. Als ik iets op één van de sociale media schrijf, dan is het de bedoeling dat zoveel mogelijk mensen dat lezen.

k geloof niet in ‘afgeschermde accounts in sociale media’. De quintessens van sociale media is dat ze sociaal zijn, niet afgeschermd. Ik heb e-mail, WhatsApp en mijn privé-chats voor privéberichten. Zelfs onze voormalige koningin Beatrix zei in een van haar jaarlijkse kersttoespraken dat social media mensen uit elkaar drijven, individualisme in de hand werken en ervoor zorgen dat mensen kil worden en niet meer naar elkaar omkijken. Ik was en ben nog steeds een groot bewonderaar van haar, want zij was een geweldige PR-vrouw voor ons land en had – en heeft – een messcherpe kijk op de dingen. Maar deze keer was ik het fel oneens met haar. En kijk: we zitten midden in een crisis en we moeten uit de buurt blijven van familie en vrienden. En ineens zijn daar dan de sociale media. Die verfoeide sociale media, die ons in staat stellen om mensen die ver weg zijn dicht bij te halen. Die sociale media, waardoor ik kan praten met Amy, Annie, Berendina, Martin, Branda, Duda, Zeger, en alle anderen die op zichzelf wonen, maar, en daar gaat het om, niet alleen gelaten hoeven te worden. Iemand bereiken krijgt een hele nieuwe dimensie. Ik merk dat ik veel meer mensen ‘bereik’ dan in de ‘oude tijd’, toen we de deur nog uit konden gaan. Sociale media blijken opeens echt sociaal te zijn. Heel sociaal. En wat betreft mensen die ze nog steeds niet gebruiken: pak de goede oude telefoon. Ik merk dat ik dat doe. Ik wil eigenlijk tegen iedereen zeggen: maak contact. Minstens twee mensen zullen zich er fijn bij voelen.

Entertainment wordt interactie.

Als de sociale media al een nieuwe functie hebben gekregen voor jou en mij, podiumkunstenaars hebben al vlug de sociale media ontdekt om samen op te kunnen treden terwijl ze toch thuis blijven. Youtube is al langer een beproefd platform om optredens te delen. Maar gisteravond waren we – virtueel – bij een een ontroerende voorstelling van Pedro Marques en zijn vrouw Sofia Ferreira. Hij is een bekende gitarist, met de Guitarra Portuguesa als zijn specialiteit. Zij is een Fadista, net zo bekend, en we kennen ze toevallig ook persoonlijk. Sofia had gisteravond een live-stream Facebook-optreden aangekondigd. Dus eerst met kabels geprutst om een fatsoenlijk geluid uit de telefoon te krijgen, en opeens waren ze er. Niet alleen maar een optreden. Samen keken ze naar hun scherm, kijkend naar wie er meekeek, (we zagen zo’n 130 mensen op een gegeven moment kijken) Dan een persoonlijk ‘hallo’ als er een bekende de link had geopend. Toeschouwers waren geen anonieme gezichten meer in een menigte. Iedereen was zichtbaar, met naam en avatar, ik kon verschillende avatars van vrienden herkennen, als ze schreen dat ze iets mooi vonden, alleen maar hallo zeiden of om een speciale fado vroegen. Al die menselijke warmte, gewoon door de kabel. Stel je voor dat een bekende zangeres op het podium je herkent in de menigte en zegt ‘olá Peter, beijinho’ (hallo Peter, kus). Ondenkbaar toch? Maar nu niet. Het optreden is interactief geworden. Noud en ik moesten af en toe een traan wegpinken. Zo konden we meer dan een uur lang onze vrienden dapper zien optreden. Voor ons stonden we dicht bij ze, hoe ver weg we ook waren. Geen glamourjurk voor Sofia, geen prachtig pak voor Pedro, geen slimme belichting. Fado, terug naar de essentie, en dat raakt iedereen in het hart. Dat is genoeg. En dat allemaal door een stom iets dat Facebook heet En als Facebook een paar van mijn voorkeuren oppikt om me een advertentie te sturen waarvan ze denken dat ik die leuk zou vinden, dan mogen ze van mij. Het is het meer dan waard.

Denk aan ze

Als dit alles voorbij is, moeten we wel aan die fantastische mensen denken die ons mooie momenten sturen in een donkere tijd. Ze kunnen niet leven van gratis internetoptredens. Voor iedereen die genoten heeft van Pedro en Sofia is er een CD die je kunt kunnen kopen om ze te steunen. Minha Voz. Mijn stem. Ik maak meestal geen reclame op deze manier, maar ik denk dat deze artiesten, en alle andere artiesten die je leuk vindt, onze steun hard nodig hebben als we die kunnen geven. Ze maken deze donkere dagen draaglijk en blijven dat doen. Pedro en Sofia treden aanstaande zondag weer op. Als je een CD wilt, mail me dan, dan zoek ik met Sofia uit hoe we dat kunnen regelen.

Maar er komt nog meer

Maar er komt nog meer. Niet alleen door onze vrienden Sofia en Pedro, maar ook door heel wat anderen. Niet alleen fado, maar allerlei soorten muziek. Onderaan dit artikel vind je een link naar een Facebook-pagina van Festival Quarantine Sessions. Er zullen dagelijks optredens zijn van allerlei artiesten, allemaal van Madeira, te beginnen vanaf aanstaande maandag 30 maart. Dus als je dat nog niet hebt, maak dan zeker een Facebook account aan en geniet van deze heerlijke performers. En vergeet niet ze te ondersteunen waar en wanneer je maar kunt.

De afbeeldingen hieronder linken naar de bijbehorende Facebook-pagina’s. Daar word je op de hoogte wordt gehouden van de livestream-optredens die op stapel staan. Het spijt me voor hen die geen Facebook-account hebben, om welke reden dan ook. Ik kan je op geen enkele manier linken naar de gratis livestreams zonder Facebook. Maar zoals ik al zei, er is nog tijd genoeg om een account te maken. Blijf intussen lekker thuis, blijf met elkaar verbonden, blijf veilig en blijf gezond. Een dikke knuffel voor jullie allemaal.